Biblia, czyli Pismo Święte, obejmująca
Stary i Nowy Testament, uważana jest przez Żydów (ST) I Chrześcijan (ST i NT)
za Księgi Święte. Spisana została w języku hebrajskim, greckim i aramejskim, od
renesansu tłumaczona jest na języki narodowe. Biblia powstawała na przestrzeni
wieków. Stary testament- od X do II w. p.n.e, Nowy testament- między pierwszą
połową I w. i drugą połową II w. n.e. Stary Testament składa się z 46 ksiąg,
między innymi Pięcioksięgu, czyli Tory, Księgi Hioba, Koheleta i Księgi
Psalamów. Nowy Testament, składający się z 27 ksiąg tworzą Ewangelie według:
św. Marka, Mateusza, Łukasza i Jana, Księga Apokalipsy, Dzieje i Listy
Apostolskie.
Przekłady Biblii
-Biblia Królowej Zofii- tzw. Biblia szaroszpatecka-
wykonana w XV w. dla czwartej zony Władysława Jagiełły.
-Biblia Leopolity- tzw.
szarffenbergowska- pochodzi z XVI w. Przekładu prawdopodobnie w oparciu o
Wulgatę dokonał Jan Leopolita.
-Biblia Wujka- tłumaczenie jezuity
Jakuba Wujka, który w 1593r. przełożył Nowy Testament, a w 1599r. całość.
Wydana pośmiertnie.
Teraz podamy najważniejsze informacje związane ze Starym i Nowym Testamentem.
STARY TESTAMENT
Księga Rodzaju - poemat o stworzeniu świata i człowieka
Księga Rodzaju zwana tez księgą Genesis (gr. Genesis
‘pochodzenie’) przedstawia kosmogonię biblijną – wyobrażenie na temat
stworzenia świata i człowieka przez Boga. Księga ukazuje zatem Boga jako
kreatora, stworzyciela i prawodawcę, powołującego wszystko do istnienia. Daje
odpowiedzi na odwieczne pytania nurtujące człowieka: skąd wziął się świat, skąd
w nim zło (unde malum) i dobro- skąd człowiek.
Księga Rodzaju zawiera również opis Edenu- rajskiego
ogrodu, historie upadku pierwszych ludzi: Adama i Ewy, którzy wbrew Bożemu
zakazowi zerwali owoc z drzewa poznania dobra i zła, oraz opowieść o
bratobójczej zbrodni Kaina, który z zazdrości zabił swojego brata Abla.
http://www.nonpossumus.pl/ps/Rdz/4.php - Kain
i Abel
Pieśń nad Pieśniami
Jest to jedna z najpiękniejszych ksiąg biblijnych. Ma ona formę poematu miłosnego, zaś jego główni bohaterowie noszą znamienne imiona: Oblubienica i Oblubieniec. W swej treści dosłownej przedstawia, w sześciu pieśniach, radosne oczekiwanie i zaślubiny dwojga kochanków.
On jest pasterzem owiec, w szałasie pasterskim odwiedza go ukochana. Gdy go nie ma, Oblubienica zawsze czeka na jego przybycie, z utęsknieniem wypatruje jego sylwetki i nasłuchuje odgłosu jego kroków. Pieśń trzecia jest wspaniałym hołdem złożonym wdziękowi i urodzie Oblubienicy, pieśń czwarta to z kolei poruszające, liryczne wyznanie tęskniącej kochanki, zaniepokojonej nieobecnością Oblubieńca. W końcu następuje radosne spotkanie i zaślubiny.
Tytuł Pieśni nad Pieśniami oznacza najdoskonalszą pieśń. Powstała prawdopodobnie około IVw. p.n.e. i jest błędnie przypisywana królowi Salomonowi. PNP to poemat o miłości, której potęga i wartość ukazane zostały w słowach „mocna jako śmierć
miłość, twarda jak piekło rzewliwość, pochodnie jej, pochodnie ognia i Pomieniów
(…) choćby człowiek dał wszystką majętność
domu swego za miłość, wzgardzi ją jako nic”. Poemat mówi nie tylko o uczuciach, ale stanowi także hymn o miłości erotycznej.
Księga Hioba
Księga Hioba
to księga dydaktyczna, inaczej mądrościowa. Zgodnie z powszechnym poglądem
biblistów powstała ona w V-III w.p.n.e. po zburzeniu Jerozolimy
i po okresie niewoli babilońskiej. Hiob był wiernym i sprawiedliwym czcicielem
Boga. Chociaż został skazany na ciężką próbę (utracił majątek, dzieci i
zachorował na trąd) nie stracił wiary w Bożą sprawiedliwość. Jest on symbolem
cierpienia niezawinionego. Księga Hioba stanowi opis obrazu świata starożytnych
Hebrajczyków.
Opisy ziemi, zwierząt i ptaków w ich naturalnym środowisku odznaczają się dużą
dokładnością gdzie czytamy, iż Bóg „ziemię
zawiesza na niczym”.
Księga Koheleta
Księga
Koheleta to księga należąca do pism
dydaktycznych Starego Testamentu. Datowanie księgi nie jest
pewne; tematyka i styl wskazują na III w. p.n.e.
Księga Koheleta zawiera rozważania nad sensem życia ludzkiego. Wynika z nich,
że nic nie ma absolutnej wartości, nie jest trwałe, nie potrafi w pełni
uszczęśliwiać. Ani bogactwa, ani władza, sława, nawet mądrość nie czynią
człowieka pewnym i zadowolonym. Tę myśl wyrażają słowa: "vanitas
vanitatum, et omnia vanitas" - "marność nad marnościami i wszystko
marność". Przekonanie o tym, że wszystko jest marnością dotyczy zjawisk
przyrody, zabiegów człowieka zmierzających do osiągnięcia bogactwa i sławy,
używania przyjemności i mądrości. Kohelet mówi o zachłanności ludzi, traceniu i
omijaniu tego, co piękne, chęci korzystania z jak największych przyjemności.
Podsumowując: powinniśmy żyć według prawa Bożego, gdyż Bóg nie przemija, jego
mądrość jest wieczna, niezmienna. Wszystko, co posiadamy jest od Boga i On
będzie sądził człowieka.
Księga Psalmów
Psalm jest to rodzaj pieśni
religijnej wywodzący się z tradycji hebrajskiej. Psalmy biblijne powstały
między XI a IV wiekiem p.n.e. Autorstwo
części z nich przypisuje się królowi Dawidowi(1010-970 p.n.e.). Są one elementem
liturgii wszystkich kościołów chrześcijańskich. Terminem literackim „psalm”
określa się liryczny utwór pieśni starotestamentowych. Zbiór psalmów
wyodrębniony z Pisma Świętego i wydany osobno jako modlitewnik nazywamy
psałterzem. W renesansie powstało kilka tłumaczeń psalmów na język polski, z
których Psałterz Dawidów Jana Kochanowskiego uważany jest za arcydzieło
rodzimej liryki.
Rodzaje psalmów:
· błagalne
· pochwalne
·
dziękczynne
·
patriotyczno-religijne
·
mądrościowe
·
królewskie
NOWY TESTAMENT
Apokalipsa św. Jana
Apokalipsa ( z gr. apokalypsis "odsłonięcie", inaczej objawienie) to w judaizmie i chrześcijaństwie rodzaj wypowiedzi zawierającej przepowiednie dotyczące końca świata i sensu dziejów. Najbardziej znana jest Apokalipsa św. Jana zamykająca Nowy Testament, której tematem są przyszłe losy Kościoła i świata. Objawienie miało dawać niewzruszone świadectwo Chrystusa i za pomocą symbolicznego, zrozumiałego dla wtajemniczonych języka, ukazać ostateczne zwycięstwo Dobra nad Złem. Według religii chrześcijańskiej zawarte a Apokalipsie wizje spisane zostały przez św. Jana na rozkaz Boży. Tekst ma przejrzystą kompozycję. Rozpoczyna się od wstępnej wizji, po której umieszcza autor siedem listów skierowanych do siedmiu azjatyckich gmin, których przedmiotem są czasy współczesne św. Janowi. Księga kończy się obrazem szczęśliwego życia wiecznego i pochwałą wszechmocnego, dobrego i sprawiedliwego Stwórcy.
Interpretacja Apokalipsy św. Jana jest trudna do przeprowadzenia za względu na mistyczny i symboliczny język, pełen znaków, magicznych liczb i wizyjnych obrazów. Najbardziej znane obrazy apokaliptyczne, które wciąż na nowo pojawiają się w kulturze i literaturze to:
-księga zamknięta na siedem pieczęci
-czterech jeźdźców Apokalipsy, symbolizujących Chrystusa, wojnę, głód i zarazę
-siedem trąb zapowiadających spełnienie Bożych wyroków
-wizja Niewiasty (Kościoła) i smoka (Szatana)
-Babilon-symbol miasta rozpusty i grzechu, ukaranego przez Boga
-Nowe Jeruzalem-symbol nieba i życia wiecznego.
Przypowieści
Przypowieść(parabola) to gatunek literatury moralistyczno-dydaktycznej w którym przedstawione postacie nie są różne ze względu na cechy jednostkowe, lecz mają wagę jako przykłady uniwersalnych prawideł.
Kilka przykładów najpopularniejszych przypowieści:
http://www.polskina5.pl/przypowiesc_o_synu_marnotrawnym - o synu marnotrawnym
http://www.polskina5.pl/przypowiesc_o_talentach
http://www.polskina5.pl/przypowiesc_o_siewcy
Uważamy, że znajomość Biblii jest bardzo ważna. Zachęcamy do przypomnienia sobie tych wiadomości oraz obejrzenia, jak ze znajomością religii chrześcijańskiej radzą sobie Polacy w programie Matura to Bzdura :)
